نقاشی سیاه قلم چیست ؟

هنر نقاشی سیاه قلم و دنیای سیاه و سفید

در دنیای نقاشی و طراحی ما با یک نوع نقاشی و طراحی به نام سیاه قلم آشنا میشویم که این نوعی تکنیک خاص است که هم میتواند طراحی باشد و هم نقاشی و در ادامه شما بیشتر با این هنر آشنا میشوید و بیشتر میدانید که نقاشی سیاه قلم چیست

معنی سیاه‌قلم (chiaroscuro) را میتوان از روی اسمش کاملا متوجه شد که منظور نقاشی با رنگ سیاه را میرساند . و کاملا درست است سیاه قلم سبکی از نقاشی است که در آن تنها از طیف رنگی سیاه و از رنگ سفید استفاده می شود .اما بعضی ها چون پایه و اساس آن را با مداد سیاه طراحی در نظر میگیرند تصور میکنند که ادامه طراحی و به نوعی طراحی است و البته این تصور ایرادی هم ندارد .

لوازم مورد نیاز برای نقاشی با سیاه قلم

در این سبک از هنر برای نقاشی از مداد های سیاه , پودر ذغال , مداد کنته , پودر گرافیت , محو کن , براشرها (قلمو های مخصوص) ،انواع پاکن ها و. . . کمک می گیرند، که بیشترین استفاده از مداد های سیاه، کنته و ذغال است که به طور معمول در سبک هایپر رئال (hyper realstic) و فرا واقع گرا یا سورئال از این تکنیک اسفاده میشود .

دو روش در سیاه قلم

در سیاه قلم از دو روش معمول سایه زنی و هاشور زنی استقبال شده است. اگر بخواهید درباره سیاه قلم بیشتر بدانید چند نکته میتواند جالب باشد مثلا سیاقلم از کی وارد ایران و هنر ایرانی شده و اولین هنرمندی که به صورت جدید به آن پرداخت چه کسی بوده … این هنر از هنرهای قدیمی ایران بوده و از سده هفتم با شروع نگارگری مطرح شده و اولین کسی که این واژه را باب کرد استاد کمال لملک نقاش نامی ایران بوده .. در آن زمان بیشتر از زغال استفاده میشود که این زغال با پودر مل ترکیب میشود تا استحکام بیشتری پیدا کند و به مروی این هنر بین هنرهای جای خودش را باز کرد 

آیا نقاشی سیاه قلم  برای کودکان و نوجوانان مناسب است ؟

به اعتقاد من به عنوان مدیر سایت هنر کودکان هر هنری در هر سطحی با هر ویژگی اگر باعث شود بچه ها مهارت های ذهنی و عملی آنها بالا برود و باعث خوشحالی و لذت آنها بشود میتواند مفید باشد ولی اگر این هنر به صورت غیر اصولی و تکرار و کپی برداری بدون فکر و ذهن باشد میتواند مخرب باشد به همین دلیل این هنر اگر در راستای خلاقیت و تقویت شناخت کودکان و تقویت مهارت های او باشد میتواند خوب باشد .

ولی متاسفانه در ایران به خاطر اینکه برای هنر کودکان اصول و قواعد درستی در نظر گرفته نمیشود و اکثریت خانواده ها به صورت بازاری و خیلی سطحی به هنر کودکان توجه دارند به این هنر( نقاشی سیاه قلم ) گرایش پیدا میکنند و کودک و نوجوانشان بعد از مدتی خلاقیت ذهنی آنها بسته میشود و فقط میتوانند کپی کار شوند و از ذهن خود دیگر قادر به ترسیم وخلاقیت  نخواهند بود ..

تخریب ذهن خلاق و کسب اعتماد بنفس کاذب

مطمنا میدانید این مشکل به همینجا ختم نمیشود کودکانی و نوجوانان و حتی بزرگسالانی که در این مسیر اشتباه قرار گیرند به مرور اعتماد بنفس کاذبی به دست می آورند ووقتی با خلاقیت و مباحث ابداع و … روبرو میشوند سریع اعتماد کاذب از بین میرود و دچار دلزدگی از هنر و نقاشی میشوند . من اعتقاد دارم تکنیک نقاشی سیاه قلم نمیتواند برای بچه ها زیر ۱۰ سال مفید باشد .

این مقاله را بعدا بخوانید :وسایل نقاشی و اعتماد بنفس کودکان

شاید بپرسید اگر کودک شما به هر دلیلی دوست داشت این هنر را تجربه کند در آن صورت باید چکار کنیم ؟ مطمنا خیلی از پدر و مادرها با توجه به علاقه ای که به کودکشان دارند شاید سریع خواشته کودکشان را قبول کنند و او را در یک کلاس نقاشی سیاه قلم ثبت نام کنند و چه بسا در همین مدت باعث تخریب ذهن خلاق کودک هم بشوند ولی راهکاری که من برای این موضوع دارم میتواند راهکار خوبی برای این موضوع باشد که ضمن قبول درخواست مراقب ذهن خلاق کودک هم باشد .

راهکار برای درخواست های کودکان

مثلا در کلاس سیاه قلمی ثبت نام کنید که مربی گرایشات ذهنی خلاقانه ای داشته باشد و به صورت معمول به بچه ها آموزش ندهد یعنی ضمن آموزش سیاه قلم سعی میکند کودک را با دنیای ذهنی آشنا کند و موضوعات را در بستر سیاه قلم آموزش دهد و به مرور کودک را به سمت نقاشی رنگی و خلاقانه سوق دهد ..

یا اینکه به کلاس سیاه قلمی برود که فقط یک ترم در آن سیاه قلم آموزش میدهند و ترم دیگر کودک را تشویق کنند که در فضای جدیدتری کار نقاشی کند و به نوعی تب سیاه قلم در کودک فروکش کند …

البته راهکارهای زیادی در این خصوص هست و میتوان نسبت به کودکان و موقعیت آنها استفاده کرد.

امیدوارم از این مقاله کوتاه استفاده کرده باشید و مراقب ذهن خلاق فرزندانتان باشید …

علیرضا قالیجاری 

مدیر سایت هنرکودکان و فروشگاه هنری کودکان

نقاشی سیاه قلم چیست ؟

طراحی سیاه قلم